CALAMUS

I.

CALAMUS

Aromaticus, cuius mentio Ierem. c. 6. v. 20. Salmasio non nisi Indicus est, quem ideo Arabicum ac Syriacum nonnullis dici vult, quia ex India in Arabiam et Syriam advehebatur. Sed solum in India crevisle falsum, cum Mosis aevô Iudaeis iam fuerit notus, eiusque adeo mentio fiat Exodi c. 30. v. 23. Neque verisimile est, Indiam Iudaeis aut vicinis gentibus iam fuisle tum apertam. Unde non sine ratione in Arabiae parte aromatifera illum quoque provenire censet Bochartus: quam Dionysius Periegetes v. 937. odorem exhalare scribit,

Η῎ θύου ἢ σμύρνης, ἢ ἐυόδμου καλάμοιο,

Aut thuris aut myrrhae aut odorati calami.

De quo proin Festus Avienus,

---- ---- ---- Hîc ladani vim

Vellera desundunt, calami coma pullulat almi.

Et Priscianus,

Namque thyô myrrhâque viget, cum thuris odore,

Et casiâ, nec non et cannoe dulcis odore.

Ac propterea calamum odoratum Arabicum vocat Plut. m l. Quod bruta ratione utantur, etc. Vide eundem Bochart. Hieroz. Part. prior. l. 5. c. 6. Latinis Odoratus calamus dictus est. Solinus c. 52. Mittit India calamos odoratos, et multa alia mirifici spiritus suavitate grata. Reverâ enim grati ac flagrantis odoris fuit, unde τοῖς θυμιάμασι πρὸς εὐῳδίαν, suffimentis suaveolentioe ergo, misceri consuevisle, ait Dioscorides. At recens talis, quemadmodum iuncus; utriusque vero odorem ciro exspirate ac evanescere, quum alia pleraque aromata inveterata ac servata flagrantius ac suavius oleaut, tradit Theophrastus. Odoratissimum in Syria nascl, in modica convalle, quae inter Libanum patet et alium monticulum, habes apud eundem. Porro Alexandrinus idem appellatus est Celso, quia ab Alexandria Roman adferebatur, cum coeteris Orientis aromatibus. Nonnulli et ἐρυθραῖον, quod ruber esset, dictum volunt Dionysio Rebus Indioe; sed ἐρυθραῖος is longe alius ab odorato. Inter res enim edules illi Erythraeus est,

Α᾿λλόθι μεν` γὰρ κέγλρος ἁ ἐξε ται, ἄλλοθι δ᾿ αὖτε

Υ῞λαι τηλεθοῶςςιν Ε᾿ρυθραίου καλάμοιο.

Alibi erim (in India) milium provenit, alibi vero

Silvae surgunt Erythraei calami.

Radix scil. esui apta, propter eximiam ac melleam suavitatem; ipse vero in proceritatem non modicam surgebat: quod cum odorato calamo non convenit, qui minutus fuit, et parvae harundini similis, λεπτὸς hinc vocitatus Anonymo de Vita Alexandri. Calamum ergo Indicum Dionysius intelligit ab odorato diversum; quem Erythroeum vocat, quod ad ripas Indici vel rubri matis nasceretur. Probationem porro optimi Calami Aromatici Dioscorides his verbis complectitur, εἰς πολλοὺς σκινδαλμοὺς θραυό μενος, γέμων αραχνίων την` σύριγγα, qui in multas assulas frangitur, quique intus fistulam habet, velut aranearum telis refertam. Concavus namque est, et fistulam habet tenuibus membranulis intus conseptam, sicut reliquae arundines: quas membranas is αράχνια vocat, ob similitudinem. Praestantissimum ergo videri ait, qui non inanis prorsus intus sit, sed membranulas αραχνοειδεῖς habeat, etc. Quam in rem vide plura apud praefatum Salmas. ad Solin. passim, inptimis p. 1049. et seqq. ubi, inter alia, Calamum officinarum, non esle legitimum antiquorum κάλαμον αρωματικὸν, sed Acorum potius, docet.

II.

CALAMUS

Aucupatorius, Graece κάλαμος ἰξευτικὸς, memoratur Propertio l. 2. Eleg. 19. v. 23.

Haec igitur mihi sit lepores audacia molles

Excipere et structô figere avem calamô.

Ubi structum calamum, vocat crescentem arundinem, uti alias haec venatio appellabatur. In aucupio enim, quod calamis peragebatur, harundo ad harundinem sic adtexi iungique consueverat, ut sensim cresceret, donec alitis eius, quae captabatur, alas viscum tangeret. Martialis sub lemmate, Calamus aucupatorius, l. 14. Epigr. 218.

Non tantum calamis, sed cantu vincitur ales,

Callida dum tacitâ crescit arundo manu.

Σύνθεσιν καλάμων vocat vetus Epigramma, h. e. structuram calamorum, apud Salmas. item καλαμῖδα ὀρνεόφοιτον,

Εἴ τε σύ γ᾿ ὀρνεόφοιτον ὑπὲρ καλαμῖδα παλύνας

Ι᾿ξῷ ὀρειβατέεις, ἐίτε λαγοκτενέεις᾿

Πᾶνα κάλει, πυνὶ Πᾶν λασίου ποδὸς ἴχνια φαίνει,

Σύνθεσιν ἀκλινέων Πᾶν ἀνάγει καλάμων.

Ubi σύνθεσις καλάμων est crescens harundo, quae tacitâ manu ἀνάγεται et crescit, donec avem attingat. Δουνακόεις hinc δόλος in alio Epigramm. itidem MS. dicitur:

Δουνακόεντα Κρίτων συνθεὶς δόλον εἷλεν ἀοιδοῦ,

Η᾿έρος ουκ ἰδίην ἰξοβολῶν μελέτην.

Petronius, Textis arundmibus aves captabamus etc. Vide Salmas. ad Solin. p. 118. et 1087. et infra, Calamus structus.

III.

CALAMUS

Auleticus, vide supra Auleticus.

IV.

CALAMUS

ex Graeco κάλαμος, et arundinem signisicat et stipulam sive avenam, h. e. τὸν τȏὐ σίτου καυλὸν. In fistula tamen pro avena aut stipula non accipitur optimis et antiquissimis Scriptoribus ac Poetis, sed arundinem aut cannam signisicat. Unde et δόνακας Graeci vocant. Theocritus,

Δάφνις ὁ λευκόχρος, ὁ κκλῇ σύριγγι μελίσδων,

Βωκολικοὺς ὕμνους, ἄτθετο Πανὶ τάδε.

Τὼς τρητὼς δόνακας, τὸ λαγωβόλον ----

ubi intelligit fistulam ex pertusis arundinibus compactam. Graecus Poeta apud Piutarchum, ὁ τῶ βουκόλων κηρόπλαςτος ὀτοβεῖ δόναξ etc. Et Theophrastus hinc συριγγίαν genus arundinis dictum tradit, quod fistulis faciendis utilis eslet. At stipulam, quâ indocti bubulci, fistulâ canere nescientes, ludebant, καλάμαν idem Theocritus vocat, ut supra vidimus in voce Calamaules: alias ῥαπατην` vocatam, unde Π῾απαταῦλαι vulgo dicebantur. Sed et alias κάλαμος fere semper, pro arundine. Sic κάλαμοι ἰξευτικοὶ, sunt arundines vel calami: κάλκμοι ad scribendum, ex atundine: καλάμους quoque de tibiis dixêre, quae ex arundine utique olim fiebant. Hinc καλάμοιο βοὴ Pindaro, tibioe cantus; et πολύτρητοι κάλαμοι, in Epigramm. multiforatiles tibioe, et καλάμανλος, de qua voce supra diximus, etc. Sed et κάλαμος, lyrae crepitaculum est, cui chordae adnectuntur, quodque sonum edit, δόναξ vocatum quoque Graecis: Hesych. δόνακα ὑπολύριον, πάλαι γὰρ ταῖς λήραις κάλαμος ὑπετίθετο. Unde lapillus, qui in alveo aetitis movetur ac sonat, Latinis calamus, Graecis δόναξ etiam, appellatus est, vide Salmas. ad Solin. p. 714. Porro et κάλαμοι, virgae dictae sunt ac surculi, quibus haerebant malabathri folia, πέτροι etiam dicti item quibus storax adhaerescens adferebatur, uti vidim us supra in vocibus, Betre et Calamites styrax. Mensurae tandem genus, κάλαμος dictum, Rgiorum X. pedum sive Philetaeriorum, Italicorum vero XII. cuius mentio apud Ezechielem Proph. c. 42. v. 16. 17. Graeci certe, ut Hero, et alii, qui Latina etiam nomina in eiusmodi mensuris recensendis explicant, nullum mensurae genus habent X. pedum, praeter κάλαμον: et Hero quidem dicit, Aegyptios τοῖς χοινιοις καὶ τοῖς καλάμοις καὶ τοῖς πήχεσι, arva sua metiri solitos etc. apud Eund. p. 683. Plura vide apud Plin. l. 16. c. 36. et 37.